قانون‌شکنی ممنوع؛ حتی شما حاج آقا!

امروز (1393/3/19) در چهارراه حجتیه پشت چراغ قرمز عابر پیاده، منتظر سبز شدن چراغ بودم که یک حاج آقای مسنّی بی‌توجه به قرمز بودن چراغ از خیابان عبور کرد. چند ثانیه‌ی بعد چراغ سبز شد و من هم عبور کردم و در ادامه‌ی مسیر به حاج آقای مذکور رسیدم. محترمانه و دوستانه عرض کردم: حاج آقا، از چراغ قرمز رد شدید، بدآموزی داره ها! مردم می‌گن: شما که به قانون عمل نمی‌کنید، ما هم به قانون الهی که شما حاج آقاها ادعا می‌کنید عمل نمی‌کنیم!

خیلی خون‌سرد گفت: ای بابا! کاش این‌طور باشه که شما می‌گی!

نمی‌دانم منظورش چه بود، «بااجازه»ای گفتم و از او جدا شدم.

چه زیبا گفته است هرکس که گفته است: «اسلام را با مسلمان نشناس، بلکه مسلمان را با اسلام بشناس!»

اسلام در بند مسلمانان نیست تا با عملکرد غلطشان به خطر بیفتد. دین خدا آزاد و رها و مصون از انحراف است و دست کج‌دستان به ساحت امنش نمی‌رسد.

بر تو منت می‌گذارند که اسلام آورده‌اند، بگو: اسلام آوردن خود را بر من منت نگذارید؛ بلکه خداوند بر شما منت می‌نهد که شما را به سوی ایمان هدایت کرده است.

يَمُنُّونَ عَلَيْكَ أَنْ أَسْلَمُوا قُلْ لا تَمُنُّوا عَلَيَّ إِسْلامَكُمْ بَلِ اللَّهُ يَمُنُّ عَلَيْكُمْ أَنْ هَداكُمْ لِلْإيمانِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقينَ¹

ما هرگز نباید رفتار نادرست مسلمانان را به پای اسلام بنویسیم؛ بلکه باید قوانین زیبا و باشکوه اسلام عزیز را با فطرت پاک و عقل سلیم و قلب نورانی خود دریابیم و با آن، عیارِ اسلامِ مدعیان مسلمانی را محک بزنیم و مسلمان را از نامسلمان شناسایی کنیم و هرکسی را که نشانه‌های اسلام را در زندگی‌اش ندیدیم، با اسلام غریبه بدانیم؛ حتی اگر روحانی باشد!

شاید کسی به ذهنش برسد مگر حکم رعایت چراغ قرمز و سبز هم در قرآن و سنت آمده که رعایت نکردنش حرام باشد؟!

پاسخش روشن است؛ رعایت قوانین مختلف از جمله قوانین راهنمایی و رانندگی، می‌تواند مصداق چندین حکم از احکام اسلامی باشد؛ مانند لزوم رعایت نظم و انضباط است که بدون آن سنگ روی سنگ بند نمی‌شود؛ و مانند لزوم احترام به حقوق دیگران و اجتناب از ستم به آن‌ها.

سؤال:

آیا رعایت قوانین حکومتی از جمله راهنمایی و رانندگی واجب است یا خیر؟

پاسخ:

امام خمینی: مخالفت با قوانین و مقررات و دستورهای دولت اسلامی (که به‌طور مستقیم توسط مجلس شورای اسلامی وضع شده و مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفته و یا با استناد به اجازه‌ی قانونی نهادهای مربوطه وضع شده‌اند) برای هیچ‌کس جایز نیست و در صورت مخالفت توسط فردی، بر دیگران تذکر و راهنمایی و نهی از منکر لازم است.²

امام خامنه‌ای: کسی حق عمل نکردن به قوانین و مقررات حاکم بر ادارات و... را ندارد.³

آیت الله مکارم شیرازی: تخلف از قوانین جمهوری اسلامی اشکال شرعی دارد.⁴

آیت الله صافی: عمل بر خلاف مقرّرات مشروع نظام اسلامى به‌طور كلى جایز نيست.⁵

آیت الله بهجت: عمل بر خلاف مقررات جايز نیست.⁶

پ. ن: روحانی واقعی امثال امام خمینی رحمة الله علیه است که هم نظم و انضباطش بی‌نظیر بود و هم قانون‌مداری‌اش. از نظر نظم چنان دقیق بود که دیگران ساعتشان را با کارهای او تنظیم می‌کردند (طبق حکایتی که درباره‌ی برنامه‌ی روزانه‌ی زیارت امام در نجف نقل شده است). و از نظر قانون‌مداری چنان جدّی و پایبند بود که حتی قانون غیرمسلمانان را محترم می‌شمرد و از آن تخطی نمی‌کرد (طبق حکایتی که درباره‌ی قربانی کردن گوسفند در خارج از شهر در نوفل‌لوشاتو مطابق قانون فرانسه نقل شده است).

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. حجرات، 17
2. توضیح المسائل (با حاشیه‌ی امام خمینی) ج 2، ص 992، س 1986
3. امام خامنه‌ای، استفتائات
4. آیت الله مکارم، استفتائات، ج 3
5. آیت الله صافى، جامع الأحكام، ج 2
6. آیت الله بهجت، استفتائات، ج 4