ایستاده ادرار کردن

پرسش

همسرم موقع سرویس رفتن خودشو نمی‌شوره. یعنی بدجوری عادت کرده موقعی که باعرض معذرت ادرار می‌کنه خودشو نمی‌شوره. نمی‌دونم چطوری بگم که بشوره. می‌گه تنبلیم میاد بشینم! خواهرش هم بچه‌هاشو نمی‌شوره. هر دو بچه‌ش پسره. تو خونه‌شون بچه بدون اینکه دمپایی بپوشه می‌ره سرویس ایستاده ادرار می‌کنه برمی‌گرده، بدون اینکه مامانش بگه بیا بشورمت!

پاسخ

نشسته ادرار کردن یکی از ابتدایی‌ترین نشانه‌های فرهنگ و تمدن است که هر انسان باشخصیتی باید به آن توجه داشته باشد و این کار را به کودکان خود بیاموزد.

از نظر سلامت و بهداشت، ایستاده ادرار کردن ضررهایی دارد که با بررسی ساده در منابع علمی می‌توان به تخلیه نشدن کامل املاح و مواد موجود در ادرار از بدن و باقی ماندن رسوبات، ایجاد التهاباتی در بافت مخاطی مثانه، و افزایش احتمال ابتلا به سنگ مثانه و بیماری‌های مربوط به پروستات اشاره کرد.

افزون بر آن، هنگام ادرار ایستاده، احتمال پاشیدن آلودگی به بدن و لباس و اطراف به‌ویژه در کودکان بسیار زیاد است، که این امر از نظر نظافت و بهداشت، تهدیدی جدی است، مخصوصاً اگر فرد پس از ادرار بدن خود را نشوید.

از نظر شرعی نیز ادرار نجس است و شرط خواندن نماز و انجام برخی عبادات دیگر، پاک بودن بدن و لباس است. اولیای دین افراد بی‌مبالات به نجاست ادرار را نکوهش کرده‌اند. گذشته از حکم نجاست و طهارت، از نظر شرع اسلام، ایستاده ادرار کردن مکروه و ناپسند است و توصیه شده است انسان هنگام ادرار بنشیند، حتی اگر مشکلی از جهت آلودن شدن بدن و لباس و محیط و شستن خود نداشته باشد.

رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرماید: «ایستاده ادرار کردن، نوعی ستم و جفاست».¹

امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «بخش مهمی از عذاب قبر به سبب بی‌توجهی و بی‌مبالاتی به ادرار کردن و احکام و آداب آن است».²

امام باقر علیه‌السلام می‌فرماید: «کسی که ایستاده ادرار می‌کند، از آسیب اجنه و شیاطین در امان نیست و شیاطین به چنین کسی آسان‌تر می‌توانند آسیب برسانند».³

امام صادق علیه‌السلام نیز در روایتی دیگر می‌فرماید چنین کسی از خطر ابتلا به دیوانگی در امان نیست.⁴

با استناد به منابع تاریخی می‌توان گفت ایستاده ادرار کردن، سیره خلیفه دوم عمر بن خطاب است. ابن حجر عسقلانی از علمای اهل تسنن در فتح الباری می‌نویسد: «ثابت شده كه برخی از مسلمانان از جمله حضرت عمر بن الخطاب ايستاده بول می‌كردند».⁵

در سنن ترمذی از خود عمر نقل شده است که می‌گوید: «پیامبر متوجه شد که من ایستاده ادرار کردم، به من گفت: ای عمر، ایستاده ادرار نکن».⁶

_______________________________

1. فیض کاشانی، الوافی، ج 6، ص 111؛ شیخ عباس قمی، سفینة البحار، ج1، ص 407

2. شیخ عباس قمی، سفینة البحار، ج1، ص 407

3. همان

4. فیض کاشانی، الوافی، ج 6، ص 111

5. فتح الباری، ج1، ص262؛ ارشاد الساری، ج1، ص277

6. سنن ترمذی، ج1، ص18