چند پیشنهاد کوچک برای بهبود فرهنگ دینی شهرستان خلخال

با نام خدا

یادداشت انتقادآمیز «نیم‌نگاهی به راه‌پیمایی روز قدس خلخال»، هرچند ریشه در احساس درد دین و فرهنگ دینی دارد و نشان دهنده‌ی دغدغه و نگرانی نویسنده از وضع فرهنگی سیاسی اجتماعی شهرستان خلخال است و از این زاویه، کاری مثبت و فعال تلقی می‌شود؛ اما هرچه باشد، یک انتقاد است و حرکتی نفی کننده و طرد کننده است؛ به همین جهت ممکن است به مذاق بعضی‌ها خوش نیاید.
در این یادداشت برای این‌که نشان بدهم رویکرد من در آن یادداشت، رویکردی صرفاً انتقادی و نفی کننده نیست و ریشه در احساسی مثبت و فعال دارد، چند پیشنهاد کوچک ولی اساسی برای بهبود وضع فرهنگ دینی شهرمان دارم. امیدوارم کسانی که مدعی سامان‌دهی فرهنگ شهرستان هستند، نگاهی مثبت و غیرمنفعلانه به این پیشنهادها داشته باشند.

1. برگزاری همایش علمی آسیب‌شناسی فرهنگ دینی شهرستان خلخال
اهمیت و ضرورت برگزاری چنین همایشی بسیار روشن است. برای برگزاری چنین همایشی باید یک دبیرخانه تشکیل شود که شرایط و زمان و مکان همایش را تعیین کنند و حداقل سه ماه جلوتر، برای جمع‌آوری آثار علمی نخبه‌ها و فعالان فرهنگی شهرستان  فراخوان بدهند تا نظرات انتقادی و پیشنهادی مربوطه جمع‌آوری و بررسی شود و از بین مطالب دریافت شده، بهترین‌ها برای ارائه در همایش انتخاب شوند.

2. برگزاری سلسله جلسات پرسش و پاسخ و مناظره بین فعالان فرهنگی و مسؤولان ذی‌ربط
این جلسات می‌تواند هر ماه یک بار تشکیل شود و در آن، مسؤولان فرهنگی و تبلیغی به سؤالات و پیشنهادها و انتقادهای فعالان فرهنگی اجتماعی پاسخ بدهند و توضیحات لازم را ارائه کنند. اگر در موضوعی اختلاف نظر وجود داشت، می‌توان با برگزاری جلسات مناظره به تبیین و تشریح نظر صحیح کمک کرد.
روشن است که برگزاری چنین جلسات صمیمانه و در عین حال روشن و شفاف و صریح، به رفع سوء تفاهم‌ها و اختلاف‌ها کمک می‌نماید. اگر یک مسؤول فرهنگی می‌خواهد کار اساسی بکند، ناچار باید از فعالیت خود بازخورد داشته باشد و گوشی شنوا برای شنیدن نظرات موافق و مخالف داشته باشد. اگر مسؤولی چنین نباشد و فضایی آزاد برای گفت‌وگو با دیگران نداشته باشد و به انتقادهای وارده بی‌توجهی نشان دهد یا با آن‌ها برخورد چکشی و تدافعی داشته باشد، یقیناً در فعالیت خود کار به جایی نخواهد برد.

3. راه‌اندازی سایت جامع فرهنگ دینی خلخال
فعالیت‌هایی از این دست را می‌توان از چنین سایتی انتظار داشت:
ـ ارائه‌ی اخبار و تازه‌های عالم فرهنگ و دین و اطلاع‌رسانی برنامه‌های فرهنگی تبلیغی شهرستان
ـ ارائه‌ی پرسش و پاسخ و مشاوره دینی و تربیتی به صورت online و offline
ـ راه‌اندازی مدرسه‌ی مجازی مطالعات دینی؛ حاوی انواع سیر مطالعات دینی و فرهنگی در زمینه‌ها و سطوح مختلف
ـ انجمن گفت‌وگو و تبادل نظر در موضوعات مورد علاقه‌ی اعضای سایت
ـ ارائه‌ی اطلاعات مفید از مراکز فرهنگی دینی و شخصیت‌های فعال در این عرصه
ـ ارائه‌ی اوقات شرعی معتبر برای شهرستان
ـ معرفی برنامه‌ها و فعالیت‌های فرهنگی شهرستان برای ایجاد تمرکز و جلوگیری از موازی‌کاری‌ها
ـ انجام نظرسنجی‌های مورد نیاز برای برنامه‌ریزی و تهیه‌ی طرح‌های فرهنگی
ـ ایجاد یک شبکه‌ی گسترده از فعالان رسمی و غیررسمی در عرصه‌ی فرهنگ و دین
ـ ارائه‌ی بسته‌های فرهنگی چندرسانه‌ای در موضوعات مهم مانند حجاب و عفاف
ـ تهیه‌ی بانک اطلاعات گسترده از محتواهای مربوطه اعم از سخنرانی‌ها، کتاب‌ها و مقالات و...
ـ انجام مسابقات جذاب و آموزنده در گروه‌های سنی گوناگون
ـ توسعه دادن به فعالیت‌های بومی و ایجاد ارتباط و تعامل با دیگران در سطح جهانی
ـ و...
انجام هریک از برنامه‌های فوق به صورت مستقل نیازمند صرف وقت و هزینه‌ی زیاد و به‌کارگیری نیروی کافی است؛ درحالی که با راه‌اندازی یک پایگاه اینترنتی قدرتمند و توانا می‌توان با هزینه‌ی کم‌تر به همه‌ی این اهداف رسید. کمی همت می‌خواهد و ذوق و سلیقه و نگاهی باز و فعّال!

4. راه‌اندازی هفته‌نامه‌ی فرهنگی اجتماعی پربار و کارآمد
خلأ یک نشریه‌ی پربار و سرشار از مطالب مفید و کاربردی در حوزه‌ی فرهنگ و دین و اجتماع در شهرستان خلخال به شدت احساس می‌شود. نیازی که در استقبال مردم از نشریه‌ی هدا خود را به‌خوبی نشان می‌داد. این نشریه می‌تواند یکی از خروجی‌های پایگاه اینترنی مذکور در پیشنهاد شماره‌ی 3 باشد. فقط کافی است یک تیم آگاه و هنرمند و توانا مطالب آن سایت را گلچین کرده، در قالب نشریه‌ی کاغذی منعکس کنند.

این‌ها حداقل انتظاری است که ما از مسؤولان و دست‌اندرکاران فرهنگی تبلیغی شهرستان داریم. مسأله‌ی فرهنگ یک مسأله‌ی حیاتی است که باید نگاه ما به آن یک نگاه حداکثری باشد. بنده برای عملی کردن این پیشنهادها و پیشنهادهایی از این دست، در حد توان فکری و علمی و هنری خودم قول همکاری می‌دهم. آیا دست‌اندرکاران فرهنگ و تربیت، ظرفیت انجام این برنامه‌ها را دارند؟

حسن ختام عرایضم را فرمایشی از حضرت آقا امام خامنه‌ای قرار می‌دهم:
«با توجه به اهمیت حقیقتی که نامش فرهنگ جامعه است و با توجه به این که اگر این مجموعه‌ی بنای فرهنگی را مهندسی و از آن حراست و حفاظت نکنیم، عوامل گوناگون تأثیرگذار در فرهنگ، قسم نخورده‌اند که چون ما کاری نمی‌کنیم. آن‌ها هم کاری نکنند. نه، آن‌ها اثر خودشان را می‌گذارند و کار خودشان را می‌کنند. تکلیف ما به عنوان مسؤولان نظام جمهوری اسلامی چیست؟ یکی از مهم‌ترین تکالیف ما در درجه‌ی اول، مهندسی فرهنگ کشور است.» (بیانات در سال 1383)